عقل عارف و نفس عزوف

قال علی (ع)

«لا یزکو عند الله سبحانه الا عقل عارف و نفس عزوف»

یعنی، فقط انسان صالحی به نزاهت روح و تزکیه نفس موفق است که دارای دو رکن باشد: عقل عارف و نفس عزوف. عقل عارف عقلی است که در تشخیص صدق و کذب، حسن و قبح و حق و باطل، اشتباه نکند و پس از فهمیدن صدق و حسن و حق و تشخیص آنها از قبح و کذب و باطل نیز باید حق و صدق را فراهم کند و از باطل و کذب بپرهیزد و نیک را انتخاب و از قبیح، اجتناب کند. «عزوف» یعنی کسی که نسبت به گناه، بی رغبت است و خود را از گناه باز می دارد. گاهی نفس میل به گناه دارد؛ ولی عقل او را راهنمایی می کند؛ اما گاهی بر اثر هدایت و تدبیر عقل، نفس می فهمد که گناه سم است و باید به آن، عازف و بی رغبت بود.

منبع:

شرح غررالحکم، ج 6، ص 427.11. الامد علی الابد، فصل پنجم، ص 88.

مناجات توابین امام سجاد

ای کسی که دو دست خویش را به رحمت باز کردهای تا هر گناهکاری در آغوش رحمتت جای گیرد، الهی از تو می خواهم!

 ای آمرزنده گناهان بزرگ،گناهانم را ببخش که نابودگرند. 

و خطاهای پنهانی ام را بپوشان که رسوا کنندهاند.

 ای مهربانترین مهربان...